کالای خطرناک به طور عام به کالایی گفته می شود که موقع جا به جایی، عملیات بارگیری، تخلیه و نگه داری ممکن است باعث انفجار و آتش سوزی شوند و احتمال ایجاد خطر برای سلامتی افراد، اموال و محیط زیست می نماید.
کالاهای خطرناک از نظر خصوصیات و نوع خطرشان به 9 طبقه تقسیم می شوند.
مواد منفجره Explosives
گازها Gases
مایعات قابل اشتعال Flammable Liquids
جامدات قابل اشتعال Flammable Solids
مواد اکسیدکننده Oxidizing Substances
مواد سمی و مواد عفونی Toxic & Infectious Substance
مواد رادیو اکتیویته Radioactive Material
مواد خورنده Corrosive
محصولات خطرناکی که در 8 دسته فوق قرار ندارند Miscellaneous Dangerous Good
کلاس اول- مواد منفجره
مواد منفجره موادی هستند که این توانایی را دارند که به سرعت در اثر واکنش شیمیایی منفجر شوند. مواد منفجره کلاس اول در لیست زیر آورده شده است.
کلاس ۱-۱ باروت
این گروه از مواد منفجره، موادی هستند که احتمال انفجار دارند. ولی قدرت انفجارشان کمتر از گروه قبلی است. نمونه: بمب ها، نارنجک، مهمات نظامی
کلاس ۲-۱ ترکیبات نیتراتی – نیترات سلولز و نیترات پتاسیم
این گروه از مواد منفجره، موادی هستند که احتمال انفجار دارند. ولی قدرت انفجارشان کمتر از گروه قبلی است. نمونه: بمب ها، نارنجک، مهمات نظامی
کلاس۳-۱ ترکیبات نیتروژنی
این گروه از مواد منفجره در اثر تماس با آتش به صورت انبوه منفجر میگردند، این مواد به هنگام انفجار، مواد و قطعات پرتاب شونده از خود خارج میسازند. نمونه: مواد آتش بازی ها
کلاس ۴-۱ ترکیبات کلرورها
این گروه از مواد منفجره به شدت می سوزند و دود غلیظی تولید میکنند ولی خطر انفجار این مواد کمتر از گروههای قبلی است و یا اصلاً خطر انفجاری وجود ندارد.
کلاس ۶-۱ مهمات
این گروه از مواد باید برای مدتی در مجاورت شعله قرار بگیرند تا گرم و منفجر شوند. خطر انفجار انبوه در این گروه کمتر وجود دارد. این گروه از مواد منفجره، قطعات پرتاب شونده تولید میکنند.
کلاس ۷-۱ مواد آتش زا
این گروه از مواد باید برای مدتی در مجاورت شعله قرار بگیرند تا گرم و منفجر شوند. خطر انفجار انبوه در این گروه کمتر وجود دارد. این گروه از مواد منفجره، قطعات پرتاب شونده تولید میکنند.
کلاس ۹-۱ پودر فلزات
این گروه از مواد غیر قابل انفجار هستند که در ترکیب آنها پودر فلزاتی چون منیزیم، آلومینیوم یا پودر روی دیده میشود.
کلاس دوم ( گازها )
کالاهای خطرناک این کلاس شامل گازهای تحت فشار، گازهای مایع و یا گازهای محلول تحت فشار می باشد.
کلاس 2.1 گازهای قابل اشتعال
به گازهایی گفته می شود که در هوا مشتعل می گردند و باعث ایجاد آتش و یا بیشتر شدن شعله های آتش می شوند. گازهای این گروه می توان هیدروژن، استیلن، LNG و LPG اشاره نمود
کلاس 2.2 گازهای غیر قابل اشتعال و غیر سمی
به گازهای تحت فشار که نه قابلیت اشتعال دارند و نه مسمویت گفته می شود. گازهای این گروه عبارتند از نیتروژن، دی اکسید کربن، هوای فشرده، هلیم برخی از گازهای این کلاس باعث ایجاد خطر خفگی می گردند به عنوان مثال گاز نیتروژن و دی اکسید کربن
کلاس 2.3 گازهای سمی
گازهایی هستند که در صورت استنشاق می توانند باعث مرگ یا مصدومیت شدید گردند. علاوه بر خواص سمی دارای خواص دیگری همچون قابلیت اشتعال، اکسید کنندگی یا خورندگی را هم دارند. گازهای این گروه عبارتند از: متیل برومید، گاز امونیاک، منواکسید کربن و دی اکسید سولفور
کلاس سوم- مایعات قابل اشتعال
مایعات قابل اشتعال از خود بخاراتی تولید نموده که این بخارات می توانند در داخل هوا در صورت وجود منبع تولید جرقه مشتعل گردند.
کلاس چهارم جامدات قابل اشتعال
این گروه موادی با پتانسیل احتراق خود به خودی و همچنین در مجاورت با آب از خود گاز قابل اشتعال تولید می کنند. مواد موجود در این گروه به راحتی قابل اشتعال بوده و می تواند باعث ایجاد آتش سوزی شوند.
کلاس 1-4 جامدات قابل اشتعال
موادی که به راحتی مشتعل شده و قابل احتراق هستند. نمونه: نیتروسلولز، فسفرها، کبریت ها و اسیدپیکریک
کلاس 3-4 جامدات خطرناک که در تماس آب گازهای قابل اشتعال منتشر می کنند.
نمونه: ذغال، پنبه و فسفر سفید
کلاس 3-4 جامدات خطرناک که در تماس آب گازهای قابل اشتعال منتشر می کنند.
شامل جامداتی است که در تماس با آب ایجاد گازهای قابل اشتعال می کنند. نمونه: فسفید آلومینیوم و کاربید کلسیم
کلاس پنجم مواد اکسید کننده
کلاس ۱-۵ مواد اکسید کننده
مواد اکسید کننده موادی هستند که خودشان قابل اشتعال نیستند اما با کسب اکسیژن باعث اشتعال سایر مواد می شوند. نمونه: نیترات آمونیوم و نیترات پتاسیم
کلاس ششم مواد سمی
کلاس ۱-۶- مواد سمی
مواد این گروه در صورت بلعیده شدن، استنشاق و تماس با پوست دست باعث مرگ یا آسیب جدی می شود. همچنین خطرات دیگری چون قابلیت اشتعال یا قابلیت خورندگی دارند. کلیه مواد سمی در مجاورت آتش از خود گازهای سمی متصاعد می کنند.
کلاس ۲-۶- مواد عفونی
مواد عفونی، مواد حاوی عوامل بیماری زا هستند که میتوانند در انسان و حیوان تولید بیماری کنند.
کلاس هفتم مواد رادیو اکتیو
مواد رادیواکتیو به موادی گفته میشود که دارای تشعشعات رادیو اکتیو بوده و به علت فوقالعاده خطرناک بودن این اجسام، قوانین خاص جهت حمل و نقل و انبارداری آنها با برچسبهای مخصوص موجود میباشد.
کلاس هشتم مواد خورنده
مواد خورنده موادی هستند که در صورت تماس با بافتهای زنده، از طریق واکنش های شیمیایی، به آنها آسیب می رسانند و همچنین بلعیدن یا استنشاق بخار این گونه مواد باعث ایجاد مسمومیت می شود. در اثر تماس با سایر مواد باعث وارد آمدن آسیب به فلزات، سایر کالاها و حتی وسایل حمل و نقل می شوند.
کلاس نهم سایر مواد و فراورده های خطرناک
کالاهای خطرناک متفرقه موادی هستند که در طول حمل و نقل خطری ایجاد می کنند و توسط کلاس های دیگر پوشش داده نمی شود.
دیدگاهتان را بنویسید